Sr­bi ko­ji ži­ve u Be­ču, pod po­kri­ljem SPKD „Pro­svje­ta” – od­bor u Austri­ji, obi­lje­ži­li su sve­ča­no 11. no­vem­bar, Dan pri­mir­ja u Pr­vom svjet­skom ra­tu. U pro­gra­mu „Pri­če o mi­ru” uče­stvo­va­li su prof. Sr­đan Mi­jal­ko­vić, knji­žev­nik, pre­vo­di­lac s nje­mač­kog i do­bit­nik vi­še knji­žev­nih na­gra­da Ste­van Ton­tić, za­tim Dra­gan Dra­gić, sa­vjet­nik u am­ba­sa­di BiH u Austri­ji, i mr Mla­den Fi­li­po­vić, šef Pred­stav­ni­štva Re­pu­bli­ke Srp­ske u Austri­ji. Raz­go­vo­re je otvo­rio otac Mi­haj­lo Smi­lja­nić, pred­stav­nik Cr­kve vas­kr­se­nja Hri­sto­va, gdje se u sve­ča­noj sa­li tri­bi­na i odr­ža­la.
Mi­jal­ko­vić je is­ta­kao da SPKD „Pro­svje­ta” – od­bor u Austri­ji vi­še od pet go­di­na nje­gu­je kul­tu­ru sje­ća­nja kroz raz­li­či­te kul­tur­ne ma­ni­fe­sta­ci­je.
– Pri­če o mi­ru tre­ba da nas pod­sje­te na ve­li­ke žr­tve ko­je je Sr­bi­ja pod­ni­je­la u Pr­vom svjet­skom ra­tu, ko­je ne smi­je­mo kao na­rod da za­ne­ma­ri­mo i za­bo­ra­vi­mo, ali i da nas okre­nu ka raz­mi­šlja­nji­ma da ra­ta vi­še ni­ka­da ne bu­de, ni sa­da, ni u bu­duć­no­sti – pod­vu­kao je Mi­jal­ko­vić.
– Pje­sme ko­je sam pi­sao u ra­tu u Sa­ra­je­vu, ko­je su sa­dr­žaj­no naj­te­že, i naj­gro­zni­je sli­ke no­se u se­bi, mo­žda sam čak naj­lak­še na­pi­sao, za­to što su mi te sli­ke bi­le da­te spo­lja. Ni­sam mo­rao ni­šta da iz­mi­šljam, tre­ba­lo je sa­mo da ih or­ga­ni­zu­jem na estet­ski va­ljan na­čin. Kao vje­ro­vat­no i svi pje­sni­ci, i ja go­vo­rim da je lju­bav spa­so­no­sna. U pri­ja­te­lji­ma ili zna­čaj­nim umjet­nič­kim dje­li­ma čo­vjek po­ku­ša­va da na­đe ne­ku na­du. Iz ap­so­lut­nog bez­na­đa ne bi se mo­glo ni­šta ra­di­ti, pa ni pi­sa­ti, ko­ra­ča­ti ni di­sa­ti. On­da bi čo­vjek ka­pi­tu­li­rao. Još vje­ru­jem u zna­če­nje umjet­no­sti i ljud­skih dje­la. To je na­da da čo­vjek mo­že ne­što da ka­že što će bi­ti re­le­vant­no i za dru­ge lju­de – po­ru­čio je Ton­tić.
Mno­go­broj­na pu­bli­ka je ima­la pri­li­ku da ču­je, iz­me­đu osta­lih, Ton­ti­će­ve pje­sme „Sjaj i mrak”, „U plit­koj Evro­pi u du­bo­koj Azi­ji”, „Ja, avet” „Ele­gi­ja za mač­ku i ma­či­će”, „Grob”, „Pi­smo Vas­ku Po­pi”, „Sve­to pi­smo” „Is­po­vi­jest eg­zi­la­na­ta”, „Sa­mo da va­ša ne stig­ne me hva­la”, „Hva­la ti, Go­spo­de”, „An­đeo mi ba­nu kroz re­šet­ke”, „U Je­ru­sa­li­mu, u ze­malj­sko­me”, „Sre­ća glu­vo­ni­je­mih”...
Dra­gić, sa­vjet­nik u am­ba­sa­di BiH u Austri­ji, po­ru­čio je da su pri­če o mi­ru di­je­lom pri­če o ra­tu, a da srp­ski na­rod kroz svo­ju isto­ri­ju zna mno­ge ta­kve pri­če i da naj­bo­lje po­zna­je vri­jed­no­sti mi­ra.
Šef Pred­stav­ni­štva Re­pu­bli­ke Srp­ske u Austri­ji Fi­li­po­vić je pod­vu­kao po­ve­za­nost i du­hov­nu ve­zu srp­skog na­ro­da ko­ja je ne­ras­ki­di­va, bez ob­zi­ra u ko­joj dr­ža­vi tre­nut­no ži­ve, pod­sje­tiv­ši da je svo­je je­din­stvo naš na­rod ma­ni­fe­sto­vao naj­če­šće u te­škim isto­rij­skim tre­nu­ci­ma, u Pr­vom i Dru­gom svjet­skom ra­tu, kao i u gra­đan­skim ra­to­vi­ma de­ve­de­se­tih go­di­na.
– „Re­pu­bli­ka Srp­ska je te­ko­vi­na i ga­rant mi­ra”, is­ta­kao je on.
Uče­sni­ci u pro­gra­mu su se slo­ži­li da je pri­rod­no sta­nje čo­vje­ka da ži­vi i stva­ra u mi­ru i da se u da­na­šnjim tur­bu­lent­nim vre­me­ni­ma tre­ba osvr­nu­ti i vra­ti­ti tra­di­ci­o­nal­nim vri­jed­no­sti­ma, a lju­bav me­đu lju­di­ma i po­ru­ku mi­ra ši­ri­ti svu­da i na sva­kom mje­stu.
S.Ć.